Romeinse Limespad van Nijmegen naar Berg en Dal

21 mei 2023

start: parkeren op de Oude Kleefsebaan, bijna 2km naar bushalte Berg en Dal, Breng Bus 8 naar CS Nijmegen

etappe: klein stukje 16 en 17 helemaal

kilometers: 15

totaal kilometers op dit pad: 275

Het zit erop! Het Nederlandse deel van het Romeinse Limespad is afgevinkt. Weer een boekje dat de kast in kan. En wat was het een mooi slot!

Om te beginnen was het weer erg fijn wakker worden bij het Vrienden op de Fietsadresje in Bennekom. Hier komen we absoluut nog eens terug. Als ik het goed heb gezien loopt het Trekvogelpad hier ook, dus dat scheelt zoeken naar een overnachtingsplek. Maar eerst vandaag dus dit pad afstappen. 

Gisteren hadden we gezorgd voor een makkelijk te bereiken startplaats, het station in Nijmegen. De finishplek heeft wat meer voeten in de aarde. In de nabijheid van het eindpunt is namelijk geen OV. Dat lossen we op door de auto langs de Oude Kleefsebaan te parkeren. Hiervandaan is het zo'n 2 kilometer stappen naar Berg en Dal, waarvandaan Breng Bus 8 ons dan naar Nijmegen brengt. 

Bijna doen we ons inmiddels opgebouwde imago wat OV betreft eer aan, als we weer een sukkelige stunt uithalen. Al wachtend bij de halte komt de bus te vroeg aanrijden. Op onze vraag of we al in mogen stappen, antwoordt de chauffeuse ontkennend. Zij gaat even haar benen strekken. Verdiept in onze mobieltjes tikken de minuten voorbij. Plots worden we opgeschrikt door een luide toeter. De chauffeuse zit weer achter het stuur en aangezien het tijd is om te vertrekken wil zij nu toch wel weg. Wat een geluk hebben we dat zij zo attent is ons even te waarschuwen, anders hadden we toch echt op de volgende bus moeten wachten. 

In plaats van bij het station uit te stappen, kiezen wij voor de halte op de Waalkade. Zo kunnen we nog even iets meer zien van deze toffe stad. De straatjes gaan pittig omhoog om van het waterniveau in het centrum te komen. Precies voor de deur van het terras waar we gisteren ons etappedrankje scoorden, maken we de startselfie. De laatste kilometers van dit pad kunnen aan. Tenminste, voor we echt op pad gaan ploffen we even verder op een ander terras neer voor een startbakkie. 

Daarna kan het laatste stuk van LAW16 echt van start. We klimmen de traptreden naar de Stevenskerk op. Wat een leuke huisjes liggen er rondom, heel sfeervol! Aan deze straatjes is duidelijk te zien hoe oud Nijmegen is. We dalen weer af naar de Waalkade om vervolgens een trap te nemen naar het Valkhofpark. Middelpunt is hier de fraaie Sint Nicolaaskapel. Kort nemen we een kijkje. Iets langer blijven we hangen bij het punt, dat een mooi uitzicht biedt op de Waalbrug. Het doet allemaal bijna on-Nederlands aan, zo weids en groots. 

Afdalen doen we nu niet meer. Een wirwar van toegangs- en uitvalswegen wordt overgestoken. Aan de overkant lopen we oostwaarts parallel aan het water. Zo hoog lopend hebben we een prachtig zicht op de route die we gisteren wandelden. Meerdere wijken worden doorstoken. Het wordt steeds bosrijker. Meerdere keren passeren we informatiepanelen die duidelijk maken wat de Romeinse invloed in dit gebied is geweest. Zo heeft hier een aquaduct gelopen met een lengte van wel 5 kilometer. 

Vanaf Heilig Landstichting lopen we echt tussen de bomen. Op en neer gaan we nu, hoewel nooit echt heel steil. De route voert over het terrein van Fletcher Hotel Holthurnsche Hof. De tenten die we al vanaf ver af zagen blijken bij het wijnterras de Holdeurn te horen. En tja, een wijnterras voorbij lopen met dit zonnige weer dat is natuurlijk een no-go voor ons. In gezellige strandstoelen doen we ons tegoed aan een klein proeverijtje van wijntjes die zijn gemaakt van de druiven van de ranken waar we uitzicht op hebben. Hoe bijzonder is dat! 

Het is nu niet ver meer tot het eindpunt. De Oude Kleefsebaan wordt overgestoken om aan de overkant over een single track richting het pannenkoekenhuis te stappen. Het wordt drukker met andere wandelaars. Logisch, want het is prachtig weer en een lang weekend, de ideale combinatie om erop uit te trekken. De GPS tringelt. Het zit erop. Een wandelboom laat zien dat Katwijk aan Zee 256 kilometer naar het westen ligt. Met de extra aanloopetappe hebben we dus zo'n 275 kilometer op de grens van het voormalige Romeinse Rijk gestapt. Dat verdient wel een pannenkoek...

En dat is een mooie afsluiting van dit weekend en LAW16. Wat een mooi pad, van de kust via polders naar het brede rivierenlandschap om te eindigen in de heuvelachtige grensstreek. Dat stukje naar Xanten gaat er ook nog wel van komen. Maar eerst dus die pannenkoek...

• terug naar de vorige wandeling, van Arnhem naar Nijmegen
• overzicht van de Romeinse Limespadwandelingen
• onze andere wandelpaden

Romeinse Limespad van Arnhem naar Nijmegen

20 mei 2023

start: auto parkeren op P+R station Nijmegen, trein naar Arnhem Zuid, Breng Bus 5 naar Pachterwaard

etappe: 15 (af) en start 16, van Arnhem Schuytgraaf naar Nijmegen CS

kilometers: 23 

kilometers op dit pad: 264

Fluitende vogeltjes, de zon die onder de gordijnrand doorpiept, het belooft een mooie dag te worden als de wekker ons om 7.30 uur wekt. Het ontbijt dat een uur later wordt gebracht bevestigt die gedachte, vers fruit met yoghurt en muesli. Wat kan er nog misgaan?

Nou, laat dat maar aan deze Jut en Jul over. Na een beetje gepuzzel besluiten we de auto op P+R bij het station in Nijmegen te parkeren. Met een bewijs dat er is getreind, kost dit 4 euro. Het station ligt zo'n beetje naast het parkeerterrein, dus hup de trein in naar station Arnhem Zuid om daar bus 5 te pakken voor slechts 4 haltes. Het is even zoeken naar de opstaphalte, maar zodra die in zicht komt, arriveert de bus. Raar, denken we nog, er staat bestemming Presikhaaf op. Pff, blijkbaar missen wij een belletje dat tijdig gaat rinkelen bij dit soort gebeurtenissen. Al rijdend meldt René dat hij iets bekends van gisteren ziet. Nee, dat kan niet, opper ik, we rijden immers de andere kant op. En ja hoor, daar valt ie...het kwartje, we zitten in de bus die dezelfde richting op gaat als gisteren, terwijl wij juist de andere op moeten. Natuurlijk stappen we direct uit om de bus de andere kant op te nemen, maar uhh...die halte is tijdelijk opgeheven en de daarop volgende ook. Puntje bij paaltje hebben we er al een kilometer opzitten voor we bij het startpunt zijn gearriveerd. 

Om de - niet echt natuurlijk, maar elk excuus geldt - pijn te verzachten besluiten we met een startbakkie te beginnen bij Fort Vier. Binnen, want ondanks de zon is het door de wind nog te guur om aan het water te zitten. Deze koffiestop betekent dat onze GPS'en voor het stuk naar Nijmegen pas om 12.00 uur worden aangedrukt. 

Via de rand nieuwbouwhuizen van Schuytgraaf brengt de route ons in Park Lingezegen. Een pad betonplaten voert door een natuurgebied. In de verte doemt de hoge kerktoren van Els op. In het plaatsje zelf doen we een ommetje om diezelfde, best imposante, kerk. Het centrum(pje) laten we voor wat het is. Ons koppie cappu hebben we immers al gescoord. 

Bemmel laten we links liggen. De verharde weg wordt verruild voor soms best smalle en overgroeide graspaadjes. Het Doorniks Hof is een walhalla voor volkstuinders. Het ziet er allemaal heel inspirerend uit. 

Zigzaggend bereiken we de Waaldijk in Lent. Aan de overkant gloort Nijmegen, de skyline onderbroken door een hoge boogbrug. Een dijk leidt een soort van eiland op, Veur Lent. Er heerst een bijzondere sfeer. Gelegen tussen de druk bevaarde Waal met twee bedrijvige plaatsen op de oevers, is dit een soort oase van rust. Vee graast vrijlopend. Zelfs zo vrij dat wij een koeiendame voor een doorgang met de markering van het pad, moeten afleiden om er door te kunnen. 

Meerdere bruggen steken we onderdoor. Plots zien we linksboven ons een enorm kunstwerk, Het gezicht van Nijmegen. Het is een Romeins masker van de hand van Andreas Hetfeld. Door de ogen kijkend kun je je even Romein voelen die een blik op Noviomagus werpt. 

De Oversteek, ook wel de Stadsbrug genoemd, is een soort monument. Op deze enorme brug staan herdenkingspanelen ter nagedachtenis aan de soldaten die hier in WWII vochten. Elke dag als de duisternis valt, gaan de 48 lichtmasten paar voor paar aan terwijl een veteraan in marstempo de brug over wandelt. Aan de overkant staat de gezelligheid van het voormalige Honig-terrein in contrast met dit indrukwekkende verhaal. Deze wijk bruist. De oude fabriek, nu een plek waar hippe bedrijfjes zijn gehuisvest wordt omringd door nieuwbouwcomplexen van allerlei architectuur. 

We stappen door de achtergelegen oudere, maar ook leuke, wijkjes. Hier staan heel wat minder bakfietsen voor de deuren. Bij het Waalhavenkwartier lopen we de poort naar het centrum door om in de Lange Hezelstaat ons etappedrankje te scoren. Voorop het terras met nachos voor ons neus en biertjes om ze weg te spoelen is het al kijkend naar voorbijgangers heerlijk bijkomen. Stappend door het "ga die wereld uit" Kronenburgpark zijn we zo weer bij de auto. Morgen wacht het laatste restje Romeinse Limespad. 

• op naar de volgende, laatste, etappe, van Nijmegen naar Berg en dal
• terug naar de vorige etappe van Heveadorp naar Arnhem
• overzicht van onze Romeinse Limespadwandelingen
• onze andere wandelpaden

Romeinse Limespad van Heveadorp naar Arnhem Schuytgraaf

19 mei 2023

start: auto parkeren in Arnhem bij halte Pachterwaard. Breng Bus 5 naar Arnhem CS, Breng Bus 51 naar Drielse Veer in Oosterbeek in 38 minuten

etappe: 14 en deel 15 van Heveadorp naar Schuytgraaf Arnhem

kilometers: 23,8

totaal aantal kilometers op dit pad: 224

Hemelsbreed lagen er vandaag niet zoveel kilometers tussen start- en eindpunt. Een grote lus om Arnhem heen zorgde er toch voor dat we weer 23 kilometer dichterbij de Duitse grens zijn, waar het (Nederlandse deel van het) Romeinse Limespad in Berg en Dal eindigt. 

Twee bussen brengen ons van Schuytgraaf naar het Drielse Veer in Oosterbeek. Al snel stappen we over smalle paadjes weg van het verkeer, omringd door gele boterbloemen en wit fluitenkruid met rechts van ons het water van de Nederrijn. Voor het eerst dit jaar loop ik in korte broek. De spoorbrug bij Oosterbeek torent hoog boven het water uit. Niet alleen over het water rijden de treinen hier over de stalen bug. Deze gaat namelijk nog een flink stuk, hoog boven het land gelegen, door. 

Arnhem komt inzicht met de 112 meter hoge TenneT-toren. Aan de overkant van de N225 heeft de uitgestrektheid van de oevers van de Nederrijn plaatsgemaakt voor bossen. Deze behoren tot landgoed Mariëndal. Ze zorgen voor een heerlijke koelte. Met name de naar elkaar gegroeide bomen van de zogenoemde Bedstee. 

De rand van Arnhem wordt bereikt. Via een brug over het spoor ploffen we de bebouwing binnen. Wat een tof buurtje is dit! De kaart leert ons dat het Lombok is. Hm, eens kijken of hier niet iets te koop staat...

Dichter naar het centrum, na een paar keer flink te zijn afgedaald - wat is het hier enorm heuvelachtig - komt er iets van herkenning. Onder de fly-over naar de Mandelabrug parkeren we altijd als we meedoen met de Bridge to Bridge. Het is lunchtijd en nu we toch in het centrum zijn, zoeken we een eettentje. Iveau is een burger- en wijnbar. Het terras ziet er gezellig uit en aangezien de kaart ook een vegaburger toont, nemen we plaats. Geen slechte keuze blijkt als we achter een goed gevuld bord zitten. 

Via de Mandelabrug wordt de Nederrijn overgestoken om aan de overzijde weer westwaarts te lopen. Buurtschap De Praets leidt ons natuurgebied Meinerswijk in. Hier liggen even verderop de restanten van een Romeins Castellum. Ook de Doorlaatbrug in dit gebied is een bezienswaardigheid. Van bovenaf heb je een mooi uitzicht! 

Etappe 14 kan afgestreept. De start van 15 voert door parkjes aan de rand van woonwijk Elderveld. Onder het spoor door komen we in Schuytgraaf. Het ziet eruit als een spiksplinternieuwe woonwijk. Door buitengebied lopen we naar het zuidelijke punt. Het kerktorentje in de niet zo heel verre verte blijkt te horen bij Driel. Uhh...daar zouden we zijn uitgekomen als we vanochtend bij het startpunt het veer hadden gepakt. 

Na bijna 23 kilometer zijn we terug bij de auto. Op naar het Vrienden op de Fiets-adres, een vertrouwd stekkie. Snel even opfrissen en dan op naar Carolien, de nicht van René, waar we voor het eten mogen aanschuiven. Morgen op naar Nijmegen. 

• op naar de volgende etappe, van Arnhem naar Nijmegen
• terug naar de vorige etappe, van Wageningen naar Heveadorp
• overzicht van onze Romeinse Limespadwandelingen
• onze andere wandelpaden